نخستین معلمان مدرسه دارالفنون
یک ماه پس از آغاز بنای دارالفنون در سال 1266 هجری قمری، امیر کبیر به " جان داود خان " ( داوید داویدیان ) ماموریت داد به کشورهای اتریش و پروس برود و معلمانی برای تدریس در دارالفنون استخدام کند.
امیر کبیر تجربه تلخی از نفوذ بیگانگان در ایران داشت و مخالف سر سخت استخدام معلم از کشورهای انگلستان، فرانسه و روسیه تزاری بود و از این رو، برای استخدام معلم برای تدریس در دارالفنون، کشور اتریش را برگزید. چون این کشور در مسایل ایران کاملا بی طرف بود. ضمن آنکه وی به اتریش توجه خاص داشت . امیر کبیر عقیده داشت معلمان خارجی باید فقط تدریس کنند و از دخالت در امور سیاسی ایران بپرهیزند.
امیر کبیر در شوال 1266 هجری قمری، اختیار نامه ای به جان داود خان داد، در قسمتی از این نامه چنین نوشته شده است : " عالیجاه ذکاوت و فطانت همراه زبده المحسیحین موسیو جان داود خان، مترجم اول دولت علیه ایران، چون برای مکتب خانه پادشاهی که در مقر خلافت باهره بنیان شده است، شش نفر معلم که کمال مهارت و وقوف داشته باشند از قرار تفصیل معلم نظم پیاده یک نفر، معلم توپخانه یک نفر، معلم هندسه یک نفر، معلم علم معدن یک نفر، معلم حکمت و جراحی و تشریح یک نفر، معلم سوار نظام یک نفر ضرور در کار است... مامور و مرخص است که به مملکت نمسا( اتریش) و پروس رفته معلم های مزبور را از قرار تفصیل فوق تا مدت شش سال اجیر کرده با مخارج آمدن و رفتن قرار نوشته به آنها داده هر قراری که عالیجاه به آنها بدهد در نزد اولیای دولت ابد مدت مقبول و ممضی است."
پس از چندی امیر کبیر سه نفر بر تعداد گروه شش نفری افزود: یک داروساز که داروسازی و کیمیای فرنگی تعلیم دهد و دو معدنچی که در معدن کار می کنند، غیر از معلمی که قرار بود از همه فلزات آگاهی داشته باشد.
امیر کبیر، در هشتم رمضان سال 1267 هجری قمری، به جان داود خان نوشت:" مواجب 9 نفری را من حیث المجموع به مبلغ 5 هزار تومان قرار دادیم و این مبلغ آنها را کافی است." کشور اتریش در آن عصر بر اثر کفایت و حسن تدبیر مترنیخ، صدر اعظم اتریش ، یکی از قدرتمند ترین کشورهای اروپا محسوب می شد. جان داود خان ، در دوازدهم شوال 1267 هجری قمری با هفت تن از معلمان اتریشی قراردادهای جداگانه ای امضا کرد و همراه معلمان اتریشی به سوی ایران حرکت کرد و دو روز پس از عزل امیر کبیر به تهران رسید. امیر کبیر جان داود خان را نزد خود طلبید و به او گفت:" به دستور من این نمسه ای ( اتریشی ) های بیچاره را به ایران آورده اید، اگر صاحب قدرت بودم ، وسیله آسایش و رفاه آنان را فراهم می کردم، حال می ترسم به آنها خوش نگذرد. سعی کن وسایل آسایش آنان را فراهم سازی."
نخستین معلمان اتریشی دارالفنون عبارت بودند از بارون کوموتس معلم پیاده، اگوست کی ژیرو معلم توپخانه، کولوسطی معلم هندسه، مرو معلم سوار نظام ، دکتر پولاک معلم طب و جراحی ، چارنوطا معلم علم معدن و کوکانی معلم داروسازی.
ناصرالدین شاه از جان داود خان بسیار خشنود بود، با صدور فرمانی از کارهایش تقدیر و به دریافت یک رشته حمایل سرخ سرتیپی مفتخرش کرد. در سال های بعد ایرانیانی که در یکی از دانشگاه های معتبر اروپا تحصیل کرده بودند، به تدریس در دارالفنون پرداختند.
یک ماه پس از آغاز بنای دارالفنون در سال 1266 هجری قمری، امیر کبیر به " جان داود خان " ( داوید داویدیان ) ماموریت داد به کشورهای اتریش و پروس برود و معلمانی برای تدریس در دارالفنون استخدام کند.
امیر کبیر تجربه تلخی از نفوذ بیگانگان در ایران داشت و مخالف سر سخت استخدام معلم از کشورهای انگلستان، فرانسه و روسیه تزاری بود و از این رو، برای استخدام معلم برای تدریس در دارالفنون، کشور اتریش را برگزید. چون این کشور در مسایل ایران کاملا بی طرف بود. ضمن آنکه وی به اتریش توجه خاص داشت . امیر کبیر عقیده داشت معلمان خارجی باید فقط تدریس کنند و از دخالت در امور سیاسی ایران بپرهیزند.
امیر کبیر در شوال 1266 هجری قمری، اختیار نامه ای به جان داود خان داد، در قسمتی از این نامه چنین نوشته شده است : " عالیجاه ذکاوت و فطانت همراه زبده المحسیحین موسیو جان داود خان، مترجم اول دولت علیه ایران، چون برای مکتب خانه پادشاهی که در مقر خلافت باهره بنیان شده است، شش نفر معلم که کمال مهارت و وقوف داشته باشند از قرار تفصیل معلم نظم پیاده یک نفر، معلم توپخانه یک نفر، معلم هندسه یک نفر، معلم علم معدن یک نفر، معلم حکمت و جراحی و تشریح یک نفر، معلم سوار نظام یک نفر ضرور در کار است... مامور و مرخص است که به مملکت نمسا( اتریش) و پروس رفته معلم های مزبور را از قرار تفصیل فوق تا مدت شش سال اجیر کرده با مخارج آمدن و رفتن قرار نوشته به آنها داده هر قراری که عالیجاه به آنها بدهد در نزد اولیای دولت ابد مدت مقبول و ممضی است."
پس از چندی امیر کبیر سه نفر بر تعداد گروه شش نفری افزود: یک داروساز که داروسازی و کیمیای فرنگی تعلیم دهد و دو معدنچی که در معدن کار می کنند، غیر از معلمی که قرار بود از همه فلزات آگاهی داشته باشد.
امیر کبیر، در هشتم رمضان سال 1267 هجری قمری، به جان داود خان نوشت:" مواجب 9 نفری را من حیث المجموع به مبلغ 5 هزار تومان قرار دادیم و این مبلغ آنها را کافی است." کشور اتریش در آن عصر بر اثر کفایت و حسن تدبیر مترنیخ، صدر اعظم اتریش ، یکی از قدرتمند ترین کشورهای اروپا محسوب می شد. جان داود خان ، در دوازدهم شوال 1267 هجری قمری با هفت تن از معلمان اتریشی قراردادهای جداگانه ای امضا کرد و همراه معلمان اتریشی به سوی ایران حرکت کرد و دو روز پس از عزل امیر کبیر به تهران رسید. امیر کبیر جان داود خان را نزد خود طلبید و به او گفت:" به دستور من این نمسه ای ( اتریشی ) های بیچاره را به ایران آورده اید، اگر صاحب قدرت بودم ، وسیله آسایش و رفاه آنان را فراهم می کردم، حال می ترسم به آنها خوش نگذرد. سعی کن وسایل آسایش آنان را فراهم سازی."
نخستین معلمان اتریشی دارالفنون عبارت بودند از بارون کوموتس معلم پیاده، اگوست کی ژیرو معلم توپخانه، کولوسطی معلم هندسه، مرو معلم سوار نظام ، دکتر پولاک معلم طب و جراحی ، چارنوطا معلم علم معدن و کوکانی معلم داروسازی.
ناصرالدین شاه از جان داود خان بسیار خشنود بود، با صدور فرمانی از کارهایش تقدیر و به دریافت یک رشته حمایل سرخ سرتیپی مفتخرش کرد. در سال های بعد ایرانیانی که در یکی از دانشگاه های معتبر اروپا تحصیل کرده بودند، به تدریس در دارالفنون پرداختند.
